Nieopłacone zadłużenie w ZUS i Urzędzie Skarbowym (US) to duży problem dla przedsiębiorców. Nieuregulowane długi szkodzą reputacji firmy. Klienci i partnerzy biznesowi mogą tracić zaufanie. Dodatkowo, zaległości te prowadzą do poważnych konsekwencji. Przedsiębiorcy mogą stawić czoła wysokim karom za opóźnienia w płatnościach. W skrajnych przypadkach, organy mogą nawet zająć konto bankowe lub majątek dłużnika.
Przedsiębiorcy powinni szukać sposobów na uregulowanie zobowiązań. Warto pamiętać, że ZUS może domagać się spłaty długu przez długi czas. Nieistotne jest, kiedy powstał dług. Ważne jest, aby zacząć spłacać zaległości jak najszybciej. Im dłużej zaległości pozostają niespłacone, tym większe mogą być konsekwencje.
Kto jest zobowiązany do opłacania składek ZUS?
Zgodnie z polskim prawem, istnieje kilka grup płatników składek na ubezpieczenia społeczne. Do najważniejszych z nich należą pracodawcy, którzy odprowadzają składki za pracowników oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Ta grupa obejmuje również jednostki i osoby fizyczne, które mają zobowiązania względem osób na urlopie wychowawczym lub otrzymujących zasiłek macierzyński.
Inną istotną kategorią są jednostki wypłacające różnego rodzaju świadczenia socjalne, jak zasiłki czy wynagrodzenia, przyznawane na przykład podczas korzystania ze świadczenia górniczego. Ponadto, płatnikami składek są podmioty, dla których pracują osoby odbywające karę pozbawienia wolności lub tymczasowe aresztowanie.
Ubezpieczeni indywidualnie także mają obowiązek odprowadzania składek na własne ubezpieczenia społeczne. Wśród płatników wymienia się także Kancelarię Sejmu oraz Kancelarię Senatu, odpowiedzialne za składki posłów i senatorów, a także duchownych niebędących członkami zakonów oraz przełożonych domów zakonnych, którzy opłacają składki za członków swych wspólnot.
Zadłużenie w ZUS
Każdy przedsiębiorca, niezależnie od rozmiaru swojej działalności, musi pamiętać o obowiązku opłacania ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowego, wypadkowego, chorobowego oraz zdrowotnego. Ubezpieczenie chorobowe jest jedynym dobrowolnym i decyzję o jego posiadaniu podejmuje sam płatnik. W kwestiach podatkowych, przedsiębiorcy rozliczają się z Urzędem Skarbowym, wybierając preferowaną formę opodatkowania.
Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne należy zazwyczaj opłacać do 10. dnia każdego miesiąca. Dla właścicieli firm zatrudniających pracowników termin ten wydłuża się do 15. dnia każdego miesiąca.
Opóźnienia w opłatach mogą pociągać za sobą różne kary. Przykładowo, odsetki naliczane są od zaległych kwot, przy czym ich wysokość zależy od czasu zaległości. Obecnie, jeśli wartość odsetek nie przekracza 6,60 zł, przedsiębiorca nie musi ich opłacać. Możliwe są także kary grzywny sięgające do 5 tys. zł, a także dodatkowe opłaty wynoszące 100% nieopłaconych składek.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo do egzekucji z rachunku bankowego dłużnika oraz do zajęcia jego nieruchomości, co może obejmować wpis przymusowy do księgi wieczystej. Niespłacanie zobowiązań może również skutkować utratą prawa do udziału w przetargach, ustaniem ubezpieczenia chorobowego i zasiłku macierzyńskiego, a także wpisem do baz informacji gospodarczej, co znacząco obniża wiarygodność przedsiębiorcy w oczach kontrahentów.
Kiedy przedawnia się zadłużenie w ZUS?
Przedsiębiorcy, którzy mają zaległości w płatnościach składek, mogą skorzystać z możliwości przedawnienia swojego długu. Zgodnie z art. 24 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dług ze składek ubezpieczeniowych przedawnia się po 5 latach od daty, gdy powstał obowiązek ich zapłaty. Ta zmiana w prawie weszła w życie od 1 stycznia 2012 roku. Przed tą datą okres przedawnienia wynosił 10 lat, a nowe przepisy nie mają zastosowania do składek, które stały się wymagalne przed 2012 rokiem.
Przedawnienie to proces, w którym upływ czasu sprawia, że dłużnik nie jest już zobowiązany do spłaty zadłużenia. W przypadku żądania zapłaty przez wierzyciela, jakim jest ZUS, dłużnik nie musi uregulować długu, jeśli upłynął już okres przedawnienia. Kodeks cywilny w art. 117 wyraźnie określa, że po upływie okresu przedawnienia dłużnik ma prawo odmówić zapłaty. Ważne jest jednak, że dłużnik nie może wcześniej zrzec się swojego prawa do powoływania się na przedawnienie, gdyż takie zrzeczenie jest nieważne.
Długi wobec ZUS, podobnie jak inne zobowiązania finansowe, charakteryzują się pewną złożonością, szczególnie jeśli chodzi o kwestię przedawnienia. Nawet gdy dług formalnie ulegnie przedawnieniu, nie znika on całkowicie, lecz zmienia charakter. Wierzyciel, w tym przypadku ZUS, może wciąż dążyć do odzyskania należności, nawet po upływie terminu przedawnienia. W takiej sytuacji, ważne jest, aby dłużnik podniósł formalny zarzut przedawnienia, by sąd mógł to uwzględnić.
Prawodawca określił również okoliczności, które mogą zawiesić bieg przedawnienia. Do takich sytuacji należy złożenie wniosku o rozłożenie długu na raty, wniosek o odroczenie płatności zaległych składek, ugoda między dłużnikiem a ZUS-em, czy działania egzekucyjne podjęte przez ZUS. W tych przypadkach zawieszenie trwa do momentu ustalenia ostatniej raty lub zakończenia procesu egzekucyjnego. Dodatkowo, termin przedawnienia może zostać zawieszony, jeśli do wydania decyzji potrzebna jest opinia niezależnego organu, na przykład sądu.
Jak sprawdzić zadłużenie w ZUS?
eśli chcesz szybko sprawdzić wysokość swojego długu w ZUS, najlepszym rozwiązaniem jest zarejestrowanie się na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Musisz posiadać konto na tej platformie, które możesz założyć korzystając z elektronicznego podpisu, zaufanej Platformy Usług Administracji Publicznej, lub osobiście w placówce ZUS. Niektóre banki, takie jak PKO BP, BOŚ Bank, Alior Bank, mBank i Bank Millennium, oferują również dostęp do PUE przez swoje strony internetowe.
Możesz też odwiedzić placówkę ZUS, gdzie po okazaniu dokumentu tożsamości otrzymasz odpowiedni wniosek. Dodatkowo, możesz skontaktować się z Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS pod numerem 22 560 16 00. Tam otrzymasz informacje zarówno z i bez autoryzacji na PUE. Istnieje również opcja skorzystania z Zusomatów, urządzeń samoobsługowych dostępnych w wybranych placówkach ZUS, które działają przez całą dobę.
Na platformie PUE, po zalogowaniu, znajdziesz pełną listę swoich zaległości. Informacje tam przedstawione pokazują wysokość i rodzaj należnych składek, w tym na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy, Emerytur Pomostowych oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pomocniczych.
Jeśli chodzi o przedawnienie długów w ZUS, pamiętaj, że pomimo przedawnienia zaległych składek po 5 latach, problemy finansowe mogą odciskać piętno na dłużej. Dług w ZUS może wpłynąć na twoją wiarygodność jako przedsiębiorcy, a także utrudnić uzyskanie kredytów czy pożyczek.
W takiej sytuacji, warto rozważyć wniosek o umorzenie zaległości lub rozłożenie płatności na raty. Po zatwierdzeniu takiego wniosku, ZUS przestaje naliczać odsetki, wstrzymuje postępowanie egzekucyjne, a zamiast odsetek dolicza tylko opłatę prolongacyjną.
Dział FAQ – najczęstsze pytania i odpowiedzi
Niewywiązanie się z płatności w ZUS niesie za sobą poważne konsekwencje. Osoby zadłużone mogą zmagać się z narastającymi odsetkami za opóźnienia oraz dodatkowymi opłatami, które mogą znacząco zwiększyć kwotę zadłużenia.
Tak, długi w ZUS mogą się przedawnić. Przedawnienie składek w ZUS zachodzi po pięciu latach od momentu, kiedy stają się one wymagalne. Warto jednak pamiętać, że proces przedawnienia może zostać czasowo zatrzymany lub przerwany w pewnych okolicznościach.
Jeśli spóźnisz się z zapłatą składek ZUS, na twoim koncie pojawią się zaległości. Wraz z tymi zaległościami ZUS naliczy odsetki za zwłokę.
Jeżeli masz długi wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ZUS może zabezpieczyć swoje wierzytelności poprzez wpisanie hipoteki przymusowej na twoich nieruchomościach. Taka hipoteka zostaje zarejestrowana w księdze wieczystej na podstawie decyzji sądowej, która wynika z wniosku ZUS.